Opinie: De optelsom van uw privacy

Deze opinie verscheen op 22/12/2015 in De Standaard Avond.

De optelsom van uw privacy

Technologie lijkt vaak simpelweg magie, dat is met het internet niet anders. Het is echter pijnlijk om te zien hoe de leiders van vandaag en morgen zich in discussies over technologie maar al te vaak schuldig maken aan onwaarheden en/of groteske veralgemeningen om het kiezerspubliek te paaien. Het zorgt voor grappige soundbites, maar duidt op een triestig gebrek aan kennis over de échte bytes. Het wordt pas echt link als er politieke beslissingen op basis van dit nattevingerwerk genomen worden.

Het zou gemakkelijk zijn om vleesgeworden Chewbacca-doucheputje Donald Trump als voorbeeld te nemen, maar mag ik u er toch aan herinneren dat de kandidaat voor het presidentschap van de VS vorige week nog beweerde dat hij, eens verkozen, Bill Gates hemzelve zou bellen om “het internet dicht te timmeren voor terroristen”. In het verleden probeerde Trump tevergeefs Walt Disney te bellen omdat het einde van ‘Bambi’ hem niet beviel.

Een ander voorbeeld is de discussie rond encryptie, een wiskundige methode om gegevens te versleutelen zodat alleen verzender en ontvanger de inhoud van het bericht kunnen lezen. Deze methodes zijn decennialang onderzocht en bewezen. Daarbij mag ook België zich op de borst kloppen: de groep van professor Bart Preneel (KU Leuven) staat bekend als een autoriteit binnen de cryptografische wereld. Dankzij dit soort vrij beschikbare technieken (zie bvb Signal) kunnen mensen genieten van privacy en anonimiteit – twee eigenschappen die onlangs nog door de VN erkend werden als een basisrecht.

In tijden van terreur worden basisrechten echter al snel met het huisvuil meegegeven. Het feit dat steeds méér mensen, en dus ook potentiële terroristen, encryptie gebruiken, strijkt vele politici tegen de haren in (sorry, Donald). In de VS gaan daarom steeds meer stemmen op om een “achterpoortje” in deze technologieën te metselen, waardoor de overheid tóch kan meelezen, wanneer ze dat wil. Apple-topman Tim Cook moest zelf op TV komen uitleggen hoe dat wiskundig gezien onmogelijk is, en hoe zo’n hypothetische achterpoort niet alleen door de good guys kan gebruikt worden.

Maar het wordt nog gekker. Hillary Clinton opperde in het meest recente democratische debat om een nieuw “Manhattan Project” te starten, dit keer niet met het doel om een atoombom te ontwerpen, maar om “de overheid in staat te stellen encryptie te breken”. Een typisch voorbeeld van the American Way, waarbij élk probleem valt op te lossen door er massa’s geld, mankracht of spek tegenaan te gooien. Deze oorlogsverklaring aan de wiskunde is onzinnig. Zelfs om de meest gangbare encryptiemethodes te breken zou je met alle rekenkracht op deze aardkloot nog miljarden jaren nodig hebben. Verder is de vergelijking met het Manhattan Project bizar en illustreert die bovendien net een bijkomend probleem: ook die massavernietigingswapens zijn achteraf ook niet alleen in de handen van de good guys gevallen.

Laat er geen twijfel over bestaan: ook u heeft encryptie broodnodig. Privacy opgeven omdat je toch niks te verbergen hebt is hetzelfde als het recht op vrije meningsuiting afstaan omdat je geen mening hebt.